VERSLAG: U2 - 20/7 - ArenA

U2 - 20/7 - ArenA

Iedere band die ook maar een beetje ontzag heeft voor zijn publiek zal proberen om van ieder concert een onvergetelijk moment te maken. Of op z’n minst een hele leuke avond. Sommige artiesten gaan verder en brengen entertainment, gehuld in een groots spektakel. En dan heb je nog U2. Grootser dat groots, monumentaal, een haast spirituele gebeurtenis. Tijdens de huidige 360° Tour worden alle registers opengetrokken om het publiek optimaal bij deze happening van jewelste te betrekken. Dat komt in Nederland wel goed, zou je denken. Toch valt dat een beetje tegen. Wellicht is de kille betonachtige ambience in de Amsterdam ArenA er debet aan dat U2 er op de openingsavond nog een fikse kluif aan heeft om het Nederlandse publiek te plezieren?

Het begint al bij het voorprogramma. Snow Patrol, een band die door Pinkpop waardig werd geacht om dat festival dit jaar af te sluiten. Het lijkt erop dat afsluiten Snow Patrol beter afgaat dan openen, want de meeste U2-fans staan tijdens de eerste paar nummers van de band wat stoïcijns voor zich uit te kijken. Pas bij ‘Shut Your Eyes’ komt er beweging in de massa. Zanger Gary Lightbody is een sympathieke verschijning, zoals altijd. Het mag wel iets minder, wat dat betreft, want het haast eindeloze opdragen van liedjes aan U2, de crew van U2 en de U2-fans wordt een beetje irritant tijdens de slechts veertig minuten durende set. Het is vooral gênant wanneer blijkt dat U2-fans niet per definitie Snow Patrol-fans zijn. Lightbody is in de veronderstelling dat het Nederlandse publiek inmiddels bekend is met het fenomenale album ‘The Final Straw’, maar hij wordt onmiddellijk terecht gewezen zodra het pijnlijk stil blijft tijdens het meezingmoment bij ‘Run’. En dan sta je daar als zanger je hart uit te storten, tijdens dit overigens prachtige liedje. Aan het einde van de powerballad mompelt een deel van de volle ArenA toch maar verplicht mee, want die jongens staan daar wel enorm hun best te doen. Gelukkig blijkt ‘Chasing Cars’ een inmiddels beproefde stadionklassieker en wordt de reputatie van het Nederlandse publiek “dat ieder nummer mee kan zingen” weer enigszins hersteld.

Je zou verwachten dat zodra U2 begint het gehele stadion in gezang uitbarst, maar het Hollandse koor blijft opvallend rustig tijdens openingsnummer ‘Breathe’. Maar liefst vier nummers van de nieuwe plaat, ‘No Line On The Horizon’, worden meteen bij aanvang de Amsterdamse galmbak in gedonderd. De eerste twee zijn niet eens singles geweest en dan blijkt hoeveel salonsupporters van de club U2 vanavond dit sportpaleis bevolken. Is dat erg? Nee, dat is niet erg. Het is wel heel erg logisch, want door de hype om massaal kaarten aan te schaffen vergeet je en passant dat U2 ook nog cd’s uitbrengt. Gedurende deze tour speelt U2 een groot aantal nummers van ‘No Line On The Horizon’, waarop de ouder wordende rockers ietwat krampachtig proberen om los te komen van hun typische geluid. Afrikaanse percussie, dancebeats, elektronica, samples; het pakt op het ene nummer beter uit dan op het andere. Het eindresultaat is dat ‘No Line On The Horizon’ minder geëxperimenteer heeft opgeleverd dan ‘Zooropa’ enerzijds en anderzijds minder pakkende songs dan op voorgangers ‘All That You Can’t Leave Behind’ en ‘How To Dismantle An Atomic Bomb’.

Voor doorgewinterde U2-fans is deze tour een mooie kans om de nieuwe nummers live te horen, de casual fans zijn echter blij wanneer na twee albumtracks en twee recente-maar-niet-zo-denderende singles dan toch een echt grote hit voorbij komt en dan ook nog eens de grootste in termen van hitlijstpositie; ‘Beautiful Day’. En dan worden de keeltjes geschraapt. Het is vanavond ook het eerste nummer waarbij Bono zijn curieuze gewoonte aanhaalt om refreintjes van andere wereldhits door die van hemzelf te mengen. In dit geval ‘Blackbird’ van The Beatles. Een ander Beatles-nummer, ‘All You Need Is Love’, wordt aangehaald in ‘Where The Streets Have No Name’. Bono, vertrouw op je eigen composities, ze zijn prima zonder onnodige toevoegingen. Het wordt een beetje een gimmick wanneer hij ‘You’ll Never Walk Alone’ achter ‘Walk On’ plakt. In een voetbalstadion als deze pakt het echter goed uit, zelfs al werkt dit nummer misschien beter in het stadion van de aartsrivalen (Lee Towers-link). ‘Angel Of Harlem’, oorspronkelijk een mooie ode aan Billie Holiday, wordt opgedragen aan Michael Jackson en in het slot zingt Bono met piepstemmetje het refrein van ‘Don’t Stop ‘Til You Get Enough’. Wel originelere keuze dan ‘Billie Jean’.

Dat Nederland een belangrijke plek is voor U2 weet de band maar al te goed. Bono staat er uitgebreid bij stil tijdens een lang uitgewerkt intro van ‘I Still Haven’t Found What I’m Looking For’. Bono mijmert over de eerste optredens van U2 op Nederlandse bodem, in Paradiso en de Melkweg. Over Nederlandse vrienden. Over hoe de band nog veel te winnen had in die tijd, ondanks verlies aan de zijlijn. “And we still have a long way to go”, besluit Bono het betoog. U2 laat zich van zijn beste kant zien tijdens het nog altijd indrukwekkende ‘Sunday Bloody Sunday’, het poëtische Martin Luther King-eerbetoon ‘Pride (In The Name Of Love)’ en de ultieme stadionrocker ‘Where The Streets Have No Name’. Ook de relatief recente rockhit ‘Vertigo’ heeft een solide plek verworven in de Hall of Fame van U2-liedjes. Misschien wel de beste U2-compositie sinds het inspirerende ‘The Joshua Tree’, al zal het gros van de Nederlandse bevolking – oftewel Top 2000-stemmers – beweren dat ‘One’ toch echt veel beter is. Die andere zaaddodende rockballad, ‘With Or Without You’, komt voorbij in de toegift en zit ingeklemd tussen de albumtracks ‘Ultraviolet (Light My Way)’ (van ‘Achtung Baby’) en het nieuwe ‘Moment Of Surrender’, met een klein stukje ‘“40”’ erachter.

Waar in verdere verslaggeving ongetwijfeld het immense podium als één van de eerste dingen wordt belicht, blijft de enorme ‘klauw’ – om het vierpotige bouwsel maar een naam te geven – toch vooral een gimmick en is er maar sporadisch echt interactie. Bij tours als ‘Zoo TV’ en ‘PopMart’ had het podiumdecor een serieuze toegevoegde waarde, een verhaal, een kapstok om de verdere show aan op te hangen. Dat is bij deze 360° Tour niet zo zeer het geval. Het lijkt vooral een poging om The Rolling Stones naar de kroon te steken door een nog groter en geavanceerder podium te verwezenlijken. Het is dan ook geen lullig dingetje. Als een soort vierpotig ruimte-insect staat het tussen het publiek. Het publiek kan er omheen staan, of eronder in één van de binnenste ringen. De poging om het publiek meer bij de show te betrekken slaagt hierbij slechts ten dele, want voor wie ver van het insect afstaat is U2 enkel zichtbaar op de videoschermen. Het ronde scherm is wel een mooie uitkomst, waarop naast concertbeelden ook graphics worden getoond en de bemanning van ruimteveer ISS zweeft zelfs nog even voorbij. Vooral bij ‘The Unforgettable Fire’ en ‘City Of Blinding Lights’ wordt het uitschuifbare scherm optimaal gebruikt.

En dan is er nog zendtijd voor politieke partijen. Zo wordt ‘Walk On’ opgedragen aan Aung San Suu Kyi en Desmond Tutu spreekt de mensen toe middels een videoboodschap. De vele gezichten van U2 passeren vanavond over het ronde podium; U2 de rockband, U2 de politieke activist, U2 de godvrezende goeddoener, U2 de multi-million sponsordeal. Liefhebbers van de eerste drie albums worden hevig teleurgesteld met slechts enkele nummers uit die periode en U2 lijkt de jaren ’90 eveneens grotendeels te mijden. Maar zo is er altijd wel iets aan te merken. Het is absoluut niet makkelijk om iedereen tevreden te stellen, zeker niet als je als band alsmaar meer wilt en het moet nog allemaal groter ook. Een echte gedachte of een centraal thema mist tijdens de 360° Tour; het is vooral een soort shock-and-awe-effect waar U2 op uit is met dit kolossale bouwwerk. De enorme klauw is dan ook het enige dat de show bij elkaar houdt, terwijl het Nederlandse publiek uiterst mak reageert op het visuele spektakel. Still haven’t found what they are looking for?