2019-06-13
Tokso (wat 'boog' betekent in het oude Grieks), bestaat sinds 2008, wanneer hardangervioliste Anne Hytta gevraagd wordt een ensemble samen te stellen voor het Mela festival. Zij vraagt hiervoor de Noorse Sigrun Eng op cello, de Franse Eléonore Billy op nyckelharpa (sleutelharp) en de Griekse Kelly Thoma op Kretenzische lier. Fyrsta Morginn (Music For Voluspá) is hun derde project samen, waarbij zij twee gastmuzikanten hebben toegevoegd: de Frans-Iraanse percussionist Bijan Chemirani en de Noorse contrabassist Jo Skaansar.Völuspá is een gedicht uit de Noorse mythologie. Het ensemble heeft stanzas hiervan, waarbij de woorden of strofen direct beelden opriepen, gezamenlijk uitgewerkt en op muziek gezet. In het bijgeleverde boekje wordt duidelijk gemaakt met welke strofen de muziekstukken corresponderen, in zowel het oud-Noors als in het Engels. Het album is niet chronologisch opgebouwd volgens het originele gedicht, maar volgt wel een logische lijn. Zo begint het met ‘Ar Alda’ (‘Het Begin') en eindigt het met ‘Vindheim Viðan ('Rand Van De Hemel'), wat ook in het gedicht het sluitstuk is. Beide composities worden door Anna Hytta solo gespeeld.
De opbouw van het album is rustig, wat refereert naar een harmonieuze wereld als oorsprong. Al snel slaat het om in chaos, wanneer de "Ferðin Norðan" ('Reis Vanuit Het Noorden') wordt ingezet. Hierna zorgt de muziek ervoor dat de luisteraar te maken krijgt met verschillende emoties op deze mythologische reis. Zo doet het solo uitgevoerde stuk van celliste Eng, ‘Sinni Mána’ ('De Metgezel Van De Maan') een duisternis vermoeden die samen met de angst hiervoor invalt. Op’Sortnar Sól’ ('De Zon Wordt Zwart') wordt de wanhoop voelbaar. Ook hier is het de cellopartij die het zwarte van de zon muzikaal verbeeldt.
Het prachtige 'Ferðin Annat Sinn' ('Tweede Reis'), waarbij het gehele ensemble uitpakt, laat niet alleen goed horen hoe serieus het ensemble dit stuk oppakt, maar ook hoe goed zij op elkaar ingespeeld zijn. Hier is vooral de percussie van Chemirani een meerwaarde, wat ervoor zorgt dat het geheel bij elkaar blijft. Het is het hoogtepunt van dit album.
Het is Tokso gelukt om dit epische stuk in klanken te vertalen zonder teksten te gebruiken. Het uitbreiden met twee gastmuzikanten zorgt voor een de juiste dynamiek die dit lastige stuk goed kan gebruiken. Het is geen makkelijke kost, al had het ensemble voor nog meer muzikale chaos kunnen zorgen. Voor liefhebbers van neo-klassieke en/of Noorse folkmuziek, is dit album het luisteren meer dan waard.
John Fairhurst - The Divided KingdomNa een bewierookt debuut en enkele uitstekend ontvangen opvolgers leek niets...
Backyard Babies - Silver & Gold The Backyard Babies wordt nog steeds gezien als het hobbyproject van...