2023-09-01
Het is hoog tijd om Sophie Straat te leren kennen. Wat zij te melden heeft, is hoogst urgent en de vorm waarin ze het gegoten heeft verrassend aanstekelijk. Eerst een snelcursus Straat: Sophie Schwartz is opgegroeid in de Amsterdamse wijk de Pijp – ja, inderdaad, het leven van en op de straat, vandaar haar artiestennaam. Ze heeft gestudeerd aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag (zie ook de beeldende kunst in de albumhoes) en heeft daar bij haar afstudeerproject een single gemaakt: ‘Groen Amsterdam’, waarop niemand minder dan Danny de Munck te horen is. Het is zo’n schot in de roos, dat ze met producer Wieger Hoogendorp (ook gitarist bij eerder Caro Emerald en nu Goldband) de met een Edison bekroonde ’T Is Niet Mijn Schuld heeft gemaakt.
De smaak te pakken, is Smartlap Is Niet Dood haar volgende album. Producer Hoogendorp werkt weer mee. Het resulteert in een sterk staaltje kleinkunst over alles wat er naar de klote gaat (of al is) in deze wereld. Het christendom moet zijn vinger overal uit de pap halen (‘De Vergiffenis’), Nederlanders moeten op een vrouw stemmen (‘Tweede Kamer’), voetbalsupporters moeten stoppen met uitsluiting (‘Mijn Club’), koorballen kappen met dat grensoverschrijdende gedrag (‘Papa’), mannen eens normaal doen (‘Mannen’) en de koning moet oprotten (‘Oranje Boven’). Toch klinkt het niet alsof we van alles moeten. “Wij omzeilen het risico op een belerende tirade door humor in te zetten”, zo zegt Straat zelf in Vrij Nederland. “De liedjes moeten vooral ook leuk zijn om naar te luisteren, en voor ons om te spelen.”
Leuk om naar te luisteren is het zeker. Dat komt niet alleen door humor, maar door de krachtige teksten: “Dus lees eens een echt boek/want kennis is macht” in ‘De Vergiffenis’, “Een boze vrouw noem je hysterisch/een boze man is principieel” in ‘Tweede Kamer’ en “de dealer heeft alleen biologische kwaliteit” in ‘Vrijheid, Gelijkheid en Zusterschap’. Daarnaast heeft ieder nummer een eigen sound, wat het album lekker gevarieerd maakt: ‘Smartlap Is Niet Dood’ klinkt als een balkanhit. ‘De Vergiffenis’ een ballad. ‘Tweede Kamer’ zou zo van Doe Maar kunnen zijn, ‘Mijn Club’ van Hazes en ‘Mannen’ van de Zangeres Zonder Naam. Werkelijke hoogtepunten zijn ‘Tweede Kamer’ door het opbeurende ska-ritme en ‘De Stad Is Van Ons’ door het dansbare technofeestje dat Straat hier creëert. Een ander nummer dat gelijk pakt is ‘Wat Is Het Kut Om Agent Te Zijn’, de Nederlandse protestvertolking van ‘Everywhere’ van Fleetwood Mac. Door het bekende ritme weet je al snel waar het heen gaat en zing je de titel mee. Toch is het geen allegaartje. Het is een verzameling van alles wat er anders moet.
Met Smartlap Is Niet Dood blaast Sophie Straat de smartlap nieuw leven in. Noem het de smartlap van de 21e eeuw. Laten we de geëngageerde songs deze zomer niet alleen luidkeels meezingen maar ook de boodschap omarmen. Op naar een wereld volgens Straat.
The Nude Party - Rides OnSweet licks? Check. Barn-rock? Check. The Nude Party ? Che-huh? Anders dan...
Wouter Hamel - Little Torch De Nederlandse jazz- en popartiest Wouter Hamel slaat met zijn zevende...