2023-12-28
Wauw! Bongeziwe Mabandla laat met zijn nieuwste album AmaXesha (The Times) nog maar eens duidelijk zien dat muziek in de kern een kunstvorm blijft. Met de veertien nummers die het album telt voert hij je langs alle dimensies van het menselijk bestaan. Het album is dansbaar. Het album biedt hoop. Het album ontroert. Het is euforisch en tegelijkertijd kwetsbaar. Vlak voordat je je begint te nestelen in de kleinigheid van de uitvoeringen, haalt Mabandla nog maar eens uit. Met getrommel, koorzang en elektronische melodieën zweept het album je weer op. En het mooiste van alles: er is geen woord op het album wat je zult verstaan. Tenzij je de taal van de ‘Xhosa’ machtig bent natuurlijk, hoewel die kans onwaarschijnlijk is. Bongeziwe Mabandla groeide op in Zuid-Afrika en maakt deel uit van de ‘Xhosa’ bevolkingsgroep. De groep telt om en nabij acht miljoen mensen, waaronder Nelson en Winnie Mandela, Desmond Tutu en Trevor Noah, om er maar een paar te noemen. Bongeziwe Mabandla heeft zichzelf de taak gesteld om de taal en de traditionele muziek te verspreiden. En dat gaat hem aardig goed af. AmaXesha is alweer het vierde album dat de wereld over gaat en is bovendien gelaudeerd door The Guardian tot ‘Global Album of the Month April’.
Na het beluisteren van het album zul je merken dat dat zo gek niet is. Het album biedt een wonderlijke vervlechting van traditionele muziek en westerse muziek, welke combinatie in bijna alle nummers terug te horen is. Dat maakt ook dat het album zo lastig te vangen is binnen een enkel genre en dat maakt het des te spannender. Het album trapt af met het gesplitste nummer ‘Sisahleleleni’ ofwel: we zijn er nog steeds. De splitsing van dit nummer is toonaangevend voor de rest van het album. Hoewel het album hier en daar wisselt van stijl, zelfs binnen hetzelfde nummer, blijft het werk mooi bij elkaar. De almaar kwetsbare stem van Mabandla lijmt alle liedjes aan elkaar.
Centraal op het album staat toch wel het meest toegankelijke nummer: ‘Hlala’. Na een opzwepend begin van het album, valt het hierna terug in akoestische nummers, introspectie en fragmenten vanuit de opnamestudio. Mabandla geeft aan dat de druk hem hoog zit. En net voordat je begint te zwelgen in medelijden, helpt diezelfde Mabandla je uit het slop. Het nummer biedt hoop en werkt bijna ontladend. Mabandla maakt duidelijk dat een gedeeld gevoel geen verbale communicatie vereist en dat muziek wel degelijk kan spreken. Tot slot dan nog, wanneer het dansen en het zwijmelen voorbij is, nadert het slotnummer. De klanken van het orgel worden plots onderbroken door een vrouwelijke stem die een bericht achterlaat voor Mabandla. De interpretatie ervan laten we graag aan u. Maar weet wel: het kippenvel zal kruipen tot over uw hele ruggenwervel.
Travellin' Blue Kings - Bending The Rules Travellin’ Blue Kings Wired opgenomen. Door de coronapandemie was het een...
Picidae - A Stray Labyrinth Wat zouden spechten zoeken in een afgedwaald doolhof? Dat moesten we maar...