2017-06-23
Als je zoals ondergetekende bent geboren in het jaar dat Philips de eerste compact disc perst (‘Visitors’ van ABBA), Nate Ruess, Kelly Clarkson, Jacqueline Govaert, Ruben Hein en Nicki Minaj worden geboren, Toto, Doe Maar, Dire Straits, OMD, Roxy Music en Culture Club de hitlijsten beheersen en Ozzy Osbourne`s gitarist Randy Rhoads omkomt bij een vliegtuigongeluk, dan wil je best iets schrijven over een ensemble dat 1982 heet. Dat jaar verloor de klassieke wereld pianist Arthur Rubinstein en Carl Orff (‘Carmina Burana’) en laat klassiek nu het genre zijn waar deze Noren zich mee bedienen. Al wordt het trio ook in het jazzhokje gestopt. Feit is wel dat violist Nils Økland, toetsenist Sigbjørn Apeland en drummer Øyvind Skarbø (geboren in 1982) graag afwijken van de standaard. Je ziet het al aan het instrumentarium. Het trio maakt op het vijfde album Chromola naast de viool gebruik van de Hardanger fiddle, die naast de vier melodiesnaren een aantal resonantiesnaren heeft die voor extra galm zorgen. Bedenk daarbij dat er naast de drums gebruik gemaakt wordt van pijporgel en harmonium en je kunt wel raden dat het geen alledaags geluid oplevert. Om het album nog spannender te maken zijn de zeven muziekstukken gebaseerd op pure improvisatie. Geen vooraf uitgedachte composities, maar instrument oppakken, spelen en opnemen.
Hoe interessant dat ook zal klinken, een ding staat vast: Chromola zal geen gemakkelijke zit zijn. Oh, en hadden we al gezegd dat de tracks de speelduur als titel hebben meegekregen? Op opener ’07:56’ wordt duidelijk dat we met muzikanten te maken hebben uit het noorden van Europa. Het stuk zou uitermate geschikt zijn voor een aflevering van de serie Vikings, dit komt vooral door de galmende Keltische Hardanger vioolklanken. De wisselwerking tussen viool, harmonium en pijporgel klinkt heel prettig, zeker in combinatie met het subtiele drumwerk.
Dat geldt ook voor het mede door het drumwerk sterk opgebouwde ’06;19’. Het fijne aan de twee stukken is dat het muzikaal goed te volgen is. Het vaak hoge piepknorgehalte van bands die zich baseren op improvisatie, blijft uit. Op ’06:37’ horen we voor het eerst wat contrasterende (ijzige) geluiden en dissonanten.
Op ‘07:00’ wordt de ingezette lijn voortgezet, hoewel het stuk bijzonder sfeervol en filmisch is, krijgt melodie een ondergeschikte rol. Naarmate het einde van Chromola nadert is dit steeds meer het geval. Zo eist het drumwerk de hoofdrol op ’04:03’ en op ’04:45’ horen we de lang uitgebleven piepknormuziek toch nog langs zij komen. En niet bepaald zachtzinnig overigens, het is alsof een ouderwetse draaimolen vastloopt. Zo extreem sluit ’04:09’ het album niet af, maar ook hier viert het experiment hoogtij.
Chromola begint als een prettige walk in the park, maar naarmate de wandeling langer duurt raak je als luisteraar langzaam je gevoel voor richting kwijt, om uiteindelijk gedesoriënteerd de uitgang te bereiken. Desalniettemin weet 1982 met zijn bijzondere instrumentarium, dat goed bij elkaar past, de geduldige en geoefende luisteraar in te pakken. Als je echter van hapklare brokken kun je 1982 beter links laten liggen.
Asamisimasa - Sound Of Horse - Songs Of Laurence Crane Asamisimasa is een Noors ensemble dat zowel moderne als klassieke...
Dans Les Arbres - Phosphorescence Phosophorescene opent met een onheilspellende, haast nare geluidsmuur die...