VERSLAG: Bon Iver - 26/10 - Vredenburg

Bon Iver 1

Begin 2008 verscheen het debuut van Bon Iver: 'For Emma, Forever Ago'. Het was een intiem en eerlijk album, opgenomen door Justin Vernon in een hutje op de heide, waar hij zich tijdens de winter drie maanden opsloot. Na die tijd kwam hij er weer uit, met 'For Emma' onder de arm. Dankzij de eenzaamheid kon hij zijn opgekropte emoties, door de jaren heen opgekropt, kwijt in die plaat. Het album raakte en roerde door zijn minimalistische aanpak een groot publiek: 'For Emma' kwam in vele jaarlijstjes naar voren en Bon Iver was binnen korte tijd het gesprek van de dag. Had iemand in die tijd een video-opname van de grootste rockshow, die Bon Iver op 26 oktober 2011 in een uitverkocht Vredenburg Utrecht gaf, laten zien, en hij of zij had je niet geloofd.

Iets na half tien gaan de lichten uit en stapt Justin Vernon samen met zijn inmiddels gigantische band het podium op. We tellen twee drummers, een violist, twee (bas)gitaristen, een toetsenist, een saxofonist en een percussionist/blazer. En dat zijn ze dan in eerste instantie, want eigenlijk zijn het allemaal multi-instrumentalisten. Om te beginnen zingt ieder bandlid, maar de bassist voelt zich bij vlagen ook niet te goed om wat toetsen te spelen, of de toetsenist om de hoorn te bespelen. Het geeft aan hoe gruwelijk veelzijdig en professioneel de band is.

Zonder iets te zeggen zet de band Perth in; naast opener van deze liveset ook opener van het recentelijk uitgebrachte titelloze album. Het geluid is vanaf het begin allerminst goed: de uitbarsting vlak over de helft valt een beetje in het water en alle instrumenten zijn nog niet goed van elkaar te onderscheiden. De geluidsbrei is halverwege het tweede nummer, Minnesota, WI, gelukkig zo goed als verholpen en tijdens de vocale solostukken in het daaropvolgende nummer, Holoscene, kunnen we concluderen dat de zang kraakhelder afgesteld staat.

In tegenstelling tot een paar jaar geleden laat Vernon veel van zijn partijen over aan zijn band. Ingewikkelde gitaarpartijen worden overgenomen door (soms wel drie van) zijn collega-gitaristen en hetzelfde geldt voor sommige zanglijnen. Tuurlijk, als je zo’n grote band hebt moet je daar ook absoluut gebruik van maken, maar een gedeelte van zijn authenticiteit gaat wel verloren. En zegt de eerder zo schuchtere Justin tussen de nummers door nou ‘Thanks y’all” en “You guys are fucking awesome”? Misschien iets teveel met Kanye (West, waarmee Vernon samenwerkte, red.) gehangen?

Beach Baby van de 'Blood Bank' EP is ondanks de outro, waarbij de violist een minutenlange solo speelt totdat je een speld kan horen vangen, een van de mindere nummers van de set. Gelukkig maken vlekkeloze uitvoeringen van Michicant - dat live mooi uitgesponnen wordt - en Towers dat goed. En toch voelt het allemaal erg statisch aan. Te goed. Het goede van Bon Iver’s debuut was juist dat het net niet perfect is. Zijn stem, die af en toe overslaat. Zijn minimale gitaargeluid. Deze band speelt alles zeer goed, er is niks op aan te merken. En dat gaat na verloop van tijd ook tegenwerken. Net zoals een rommelige, huiselijke huiskamer stukken gezelliger en prettiger oogt dan een lege ruimte ingericht met witte designermeubels.

Wellicht is het toeval, maar bij Creature Fear, het eerste nummer van het debuut, begint dat gevoel een beetje te verdwijnen. Eindelijk is er een beetje groove: het nummer wordt wat losser gespeeld dan de nieuwe tracks. Re: Stacks, door Vernon solo gespeeld, getuigt van grote klasse en is een van de hoogtepunten van de set. Helaas speelt de band hierna, vermoedelijk juist voor het contrast, Blood Bank op volle kracht. En daar wordt het niet bepaald beter van. Het nummer wordt opgeblazen en omgetoverd tot een zeer bombastische versie. Je herkent het nummer eigenlijk pas als de zang invalt.

Om kwart voor elf is de reguliere set klaar, na een geweldige uitvoering van Beth/Rest - een echt hate it or love it nummer dat live overeind blijft - en Skinny Love: zes bandleden zingen en doen handclaps, terwijl de drummers voorzichtig het ritme aangeven. Gelukkig wordt dit nummer níet door een te grote hoeveelheid bombast verknoeid. Vlak na elven stapt de band voor de tweede en laatste keer het podium af, nadat toegiften For Emma en The Wolves (Act I and II) het concert op goede wijze afsluiten.

Maar een ietwat bittere nasmaak blijft hangen. Aan veel oude nummers wist de band een goede invulling te geven en nieuwe nummers als Holoscene, Michicant en Beth/Rest maakten ook live indruk. Maar te vaak gebeurde het dat de band de boel onnodig opblies (Blood Bank) en nummers een steriel gevoel meegaf. Het is zeer de vraag of Bon Iver met de volgende plaat de intimiteit weer op zal zoeken of door zal stoten naar een nog groter geluid, nog grotere zalen en nog meer publiek.